AQShda ulug‘ mutafakkir Alisher Navoiy g‘azallari va shoira Tursunoy Sodiqovaning «Navoiy gulshani» risolasi jamlangan «Without You» («Sensiz») deb nomlangan kitob nashr qilindi. Arizona shtatida joylashgan «Jasmaya Productions and Publications» nashriyotida chop etilgan to‘plamni taniqli shoir va mutarjim A’zam Obid tarjima qilgan hamda nashrga tayyorlagan. Ushbu loyiha hazrat Navoiy tavalludining 580 yilligiga sovg‘a o‘laroq dunyoga keldi deyish mumkin.

«Biz Navoiyni nafaqat ingliz dunyosiga, balki Yer kurrasidagi yuz millionlab boshqa xalqlarga ham tanishtirish yo‘lida juda kam ish qildik. Men adabiyotimizni chet tillariga tarjima qilish va xorijda targ‘ib etishga mas’ul bo‘lgan O‘zbekistonda faoliyat yurituvchi hukumat qo‘llovidagi birorta tashkilot yo uyushma a’zosi emasman, ya’ni bunday ishlarni mustaqil va ko‘ngilli ravishda amalga oshirmoqdaman. Istagim shuki, Alisher Navoiy nomini ko‘tarib yurgan va boshqa barcha mas’ul muassasalar, katta-kichik dargohlar tezroq uyg‘onsin va jiddiyroq xalqaro loyihalar bilan ham shug‘ullansin», – deydi tarjimon A’zam Obid.

To‘plam mutafakkir shoirning 14 ta nodir g‘azali hamda ma’naviyat targ‘ibotchisi Tursunoy Sodiqovaning boshqa qator g‘azallarga bitgan sharhlaridan tarkib topgan. Kitob qo‘ligul rassomlar Shavkat Muzaffar va Husan Sodiqovning go‘zal ijodiy ishlari bilan bezatilgan.

Kitob hozirda «Amazon» onlayn tarmog‘ida ham mavjud.

«Men Alisher Navoiy asarlari ingliz tiliga judayam kam o‘girilganidan xabar topgach, hayron qoldim, hatto bundan xafa ham bo‘ldim. Agar kaminaga yana bir bor yashash imkoni berilganida bormi, butun hayotimni chig‘atoy-turkiy va unga yaqin tillarda yozilgan nodir asarlar tarjimasiga bag‘ishlagan bo‘lardim», – deydi ushbu kitobga muharrirlik qilgan Ebigeyl Britton.

Qayd etish joizki, ushbu kitob tarjimoni A’zam Obid shu kungacha o‘zbek adabiyoti, xususan, Navoiyni dunyoga tanitish uchun talay xayrli loyihalarga qo‘l urdi. Masalan, 2004-yili u AQShdagi Ayova shahri teatrida amerikalik aktrisa bilan birga Navoiy siymosini sahnaga olib chiqdi. 2011-yili birinchi bobi Navoiyga bag‘ishlangan «Qush tili» nomli yetti tildagi xalqaro she’riyat manzumasini (antologiya) nashr ettirdi, 2018-yili esa «Farhod va Shirin» dostonini xorijda ingliz tilida chiqardi. Shuningdek, u «Navoiy» badiiy filmini o‘zbek tilidan inglizchaga o‘girdi.

A.Obid xorijlik adib, shoir va tarjimonlar Yanush Krjizovskiy, Geri Dik, Mariya Filipova, Mori Key, Laura Uitton va ko‘plab boshqa do‘stlariga hazrat Navoiyni Polsha, Kanada, Bolgariya, Yaponiya, AQSh va boshqa mamlakatlarda tanishtirishga ko‘maklashdi.

O‘zbek adabiyoti, madaniyati va san’atini chet mamlakatlarda targ‘ib etish uchun A’zam Obid dunyoning turli burchaklaridagi vatandoshlar yordamida Navoiy institutini ochishni orzu qiladi. U O‘zbekistonda yillik xalqaro she’riyat festivali boshlashni ham rejalashtirmoqda. Bu yil u o‘z mustaqil tashabbusi hisoblangan «Chet ellik yozuvchi va rassom O‘zbekistonda rezidensiyada» (UzLAB) ijodiy turizm dasturini davom ettirish niyatida. U Toshkentdagi mahallalardan birida chet ellik ijodkorlarning yashashi va boshqa ilg‘or adabiy-madaniy loyihalar qatorida o‘zbek adabiyotining eng yaxshi namunalarini, jumladan, Alisher Navoiy asarlarini dunyo tillariga tarjima qilishi ko‘zda tutilgan mustaqil «Xalqaro ijod uyi»ni ochishda mamlakat mas’ullari, xalqaro donorlar va volontyorlarni ko‘makka chorlaydi.

Avval xabar berganimizdek, A’zam Obid tomonidan ta’sis etilgan Uzbekistan’s Literature and Art Bridge (O‘zbekistonni dunyo adabiyoti va san’ati bilan bog‘lovchi ko‘prik) dasturida 2019-yili AQSh, Avstraliya, Yaponiya, Daniya, Ispaniya, Bolgariya, Isroil, Bangladesh, Qirg‘iziston hamda Qozog‘istondan kelgan yozuvchi, rassom va madaniyat xodimlari ishtirok etgan edi.

2018-yil oktyabr oyida tajriba sifatida ilk bor joriy etilgan UzLAB dasturi mushoira va badiiy o‘qish kechalari, qisqa muddatli chet tili kurslari, davra suhbatlari, ijodiy uchrashuvlar, kutubxona, adabiyot va uy-muzeylariga tashrif, shuningdek, yurtimizning tarixiy shaharlari va ziyoratgohlariga sayohatni o‘z ichiga oladi.

Avvalroq adabiyot fidoyisi A’zam Obid UzLAB dasturi doirasida Nobel mukofoti sohibi bo‘lgan ijodkorlar – O‘rxon Pomuq, Herta Myuller va Mo Yanni yurtimizga taklif qilgani haqida xabar bergan edik.